Is broodfonds volwaardig alternatief voor AOV?

Het aantal broodfondsen in Nederland neemt snel toe. Begin 2016 waren er honderdzeventig broodfondsen met meer dan zevenduizend deelnemers. Hoe werkt een broodfonds en is het een volwaardig alternatief voor een arbeidsongeschiktheidsverzekering?

Wat is een broodfonds?

Ondernemers hebben soms gemengde gevoelens bij een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV). Deze biedt inkomenszekerheid bij ziekte, maar daar hangt een prijskaartje aan en de voorwaarden variëren flink. Het broodfonds is een gezamenlijk fonds opgericht door een groep ondernemers. Zij sparen iedere maand een bedrag op hun eigen broodspaarrekening. Een ziek lid ontvangt maandelijks van alle deelnemers schenkingen om van rond te komen.

Hoe werkt het?

In een broodfonds storten 20 tot 50 ondernemers maandelijks een bedrag op hun persoonlijke broodfondsrekening. Dit gebeurt tot er een maximumbedrag is opgebouwd (de maximale buffer). Dan stoppen de maandelijkse betalingen totdat er vanaf de rekening uitgekeerd moet worden. Hoe hoog de maandelijkse inleg is, hangt af van de uitkering die de deelnemer denkt nodig te hebben bij ziekte. Als een deelnemer arbeidsongeschikt wordt, krijgt hij maximaal twee jaar lang maandelijks een uitkering van iedere deelnemer. Die schenking per deelnemer is belastingvrij tot de fiscale schenkingsgrens. Stapt een deelnemer uit het fonds, dan kan hij de buffer (voor zover die niet is uitgekeerd) gewoon weer meenemen. Dat geld blijft van de deelnemer.

Voordelen van het broodfonds

Zolang er niemand ziek wordt, blijft het gespaarde bedrag op de broodfondsrekening van de deelnemer staan. Het in te leggen bedrag is gemaximeerd. Zodra de buffer groot genoeg is, betaalt de deelnemer alleen nog contributie. Als de deelnemer uit het fonds stapt, dan neemt hij het geld dat nog op de broodfondsrekening staat mee.

Een volwaardig alternatief?

Vormt een broodfonds daadwerkelijk een volwaardig alternatief voor een AOV van een verzekeraar? De maandelijkse inleg voor een broodfonds is in veel gevallen kleiner dan voor een (complete) AOV. Maar er komt meer kijken bij een eerlijke vergelijking.

Wie een AOV afsluit, betaalt een vaste kostentoeslag. Deelnemers in een broodfonds betalen eenmalig € 275 inschrijfkosten en maandelijks € 10 contributie.
Bij een AOV betalen mensen met een medisch verleden of een risicovoller beroep een hogere premie. Ook als de verzekerde ouder wordt, stijgt de premie. Bij een broodfonds zijn de voorwaarden voor alle deelnemers hetzelfde.
In een broodfonds legt de ondernemer maximaal 36 maal de maandelijkse inleg in. Bij een AOV stopt de maandelijkse premiebetaling alleen als de verzekerde arbeidsongeschikt wordt.
Een basis-AOV keert maximaal vijf jaar uit, een volwaardige AOV vaak tot de pensioengerechtigde leeftijd. Bij een broodfonds duurt de uitkering maximaal twee jaar.
De uitkering die een zieke bij een broodfonds krijgt, bedraagt maximaal € 2.500 netto per maand. Wie een AOV afsluit, kan een hogere dekking kiezen. De premie-inleg voor een AOV is fiscaal aftrekbaar, de uitkering bij ziekte is belast. Bij een broodfonds is de inleg belast en juist de schenking bij ziekte (binnen de fiscale grenzen) onbelast.

Gevaren van een broodfonds

De inkomenszekerheid die een broodfonds biedt, is niet te vergelijken met de toezeggingen van verzekeraars. Door de strenge financiële voorwaarden waar verzekeraars aan moeten voldoen, kunnen zij harde garanties geven op een uitkering. Broodfondsen hebben beperkte buffers. Als het geld op is, kan er niets meer worden uitgekeerd. Dat maakt broodfondsen vooral in de eerste jaren, als de buffers nog opgebouwd worden, kwetsbaar. Zijn de buffers nog beperkt of worden veel leden ziek, dan krijgen de zieken niet de uitkering waar ze op rekenden. Daarnaast is de duur van de uitkering van groot belang. Een AOV biedt een uitkering zolang de ziekte duurt, tot uiterlijk de pensioenleeftijd, terwijl een broodfonds maximaal twee jaar uitkeert. En daarmee is het nog lang geen volwaardig alternatief voor een AOV.